Dopalacze to potoczna nazwa różnego rodzaju substancji psychoaktywnych, które nie znajdują się na liście środków kontrolowanych przez ustawę o przeciwdziałaniu narkomanii. Przyjmowanie tego rodzaju substancji wiąże się z ryzykiem uzależnienia, a także niesie ze sobą ogromne szkody zdrowotne (zarówno fizyczne jak i psychiczne), a w skrajnych przypadkach prowadzi do śmierci.
Podstawowe niebezpieczeństwo wynikające z używania dopalaczy wynika z małej wiedzy na temat ich rzeczywistego składu. W związku z tym, również skutki zatrucia są trudne do przewidzenia. Najczęściej w ich składzie zawarte są silnie toksyczne substancje – rtęć, aluminium, syntetyczne kannabinoidy. Szczególnie ryzykowne jest łączenie dopalaczy ze sobą oraz z alkoholem. Wystąpić mogą wówczas porażenie ośrodka oddechowego, zaburzenia rytmu serca, gwałtowne skoki ciśnienia prowadzące do utraty przytomności, udaru mózgu czy zawału serca.
