Zastanawialiście się kiedyś, czy faktycznie chcielibyście pamiętać każde, najdrobniejsze zdarzenie ze swojego życia? Każdą obejrzaną reklamę, wypowiedziane zdanie, poranek dnia? Czy nie byłoby to ogromnie męczące i przeszkadzające nam w normalnym funkcjonowaniu? A może wręcz przeciwnie. Taki arsenał wspomnień pozwalałby trafniej podejmować decyzje, unikać pomyłek, działać sprawniej i szybciej?
Zdania na ten temat są podzielone i trudno o satysfakcjonującą odpowiedź, gdyż nie ma ludzie potrafiących zapamiętać „wszystko”. Są jednak badania próbujące dowieść, że w naszej pamięci zapisywane są wszystkie drobne zdarzenia i mogą one, odpowiednio pobudzone, być odpamiętane. Szersze badania udowadniają jednak, że zdecydowana większość śladów pamięciowych człowieka nie przechodzi konsolidacji i nie dostaje się do pamięci długotrwałej, gdzie faktycznie znajdują się wspomnienia enagramu, czyli trwałych śladów w pamięci. I nie jest tak, że ważne, uznane przez komórki nerwowe za potrzebne informacje od razu są na nasze życzenie, czyli możemy je przywoływać samą chęcią ich przypomnienia. Proces kształtowania się trwałych śladów pamięciowych jest procesem nawet kilkuletnim. Oznacza to, że potrzeba czasami naprawdę długiego czas, aby wyselekcjonować zdarzenia naprawdę istotne, warte zapamiętania. Czy sami możemy mieć wpływ na to, że dane zdarzenia dostaną się do naszego pamięciowego enagramu? Na pewno tak. Wiele zależy od indywidualnych sądów, preferencji, osobowości jednostki. Jednak osoba do końca życia zapamięta obraz, który poruszył ją i wywołał głębsze uczucia, a dla innej osoby ten sam obraz może być niewiele znaczący i szybko ulotni się z pamięci. A co z tymi wspomnieniami, które wydawałoby się niewiele dla nas znaczą, a uparcie tkwią w pamięci? Takie drobnostki, jakie niczemu nie służą? Może nasza pamięć ma dla nas plan, który dopiero ma się wyjawić? Warto zastanowić się nad tym. Może jednak coś bez znaczenia, okaże się kluczowe w naszych przyszłych doświadczeniach.
Małgorzata Litwin