Podstawy uzależnienia

Ptaszek kiwi znajdują lśniącą bryłkę. Zjada ją i dzięki temu na krótką chwilę zyskuje umiejętność fruwania. Sprawy szybko przybierają jednak mroczny obrót… Oto zarys fabuły krótkiej animacji, która w prosty, acz bardzo sugestywny sposób ilustruje mechanizm uzależnienia. Jej autorem jest Andreas Hykade – jeden z najbardziej znanych i utytułowanych współczesnych animatorów niemieckich, który sztukę animacji wykłada m.in. na Harvardzie.

Alkohol po wypiciu nie zostaje w całości strawiony w żołądku, lecz przedostaje się do krwi i tą drogą rozprowadzany jest po całym organizmie. Dociera do wszystkich jego komórek dlatego też skutki wypicia po pewnym czasie odczuwalne są w całym ciele. Alkohol przyspiesza bicie serca, zmienia ciśnienie krwi. Jest silnym obciążeniem dla wątroby, bez działania której nie mógłby zostać strawiony i wydalony z organizmu. Jednak rozkładając alkohol na nietrujące substancje, wątroba sama ulega zatruciu, co u osób nadużywających systematycznie alkoholu prowadzi często do choroby zwanej marskością wątroby. Alkohol zakłóca funkcjonowanie komórek nerwowych i mózgu, powoduje zaburzenie pamięci, utrudnia przypomnienie sobie czegoś i zapamiętywanie nowych informacji, wywołuje zakłócenie równowagi, osłabia refleks, uniemożliwia koncentrację, utrudnia podejmowanie decyzji. Zakłóca działanie zmysłów tj. wzroku, słuchu, powonienia, smaku i dotyku, może nawet wywołać halucynacje.

Alkoholowa marskość wątroby, szczególne powikłania infekcją żółtaczki zakaźnej, jest nierzadko podłożem rozwoju raka wątroby.

Alkohol szczególnie spożywany przewlekle drażni śluzówkę i może być przyczyną stanów zapalnych przełyku. Alkoholowa marskość wątroby może powodować wystąpienie żylaków przełyku z nierzadkim krwawieniem mogącym prowadzić do zgonu.

Największe niedobory witaminowe spowodowane alkoholem dotyczą wit. B1, kwasu foliowego, witaminy A, niejasne jest czy dotyczy to także wit. B6. U osób uzależnionych obserwuje się często hypokaliemię, majaczenie alkoholowe nierzadko poprzedzone jest hypomagnezemią, poziom jonów cynku jest dość często obniżony. W cięższych przypadkach uzależnienia obserwuje się zaburzenia metabolizmu białek, węglowodanów, (osłabienie glikogenazy), lipidów i gospodarki wodnej i mineralnej (m.in. osteoporoza).

Zmienia metabolizm w mięśniu sercowym i może być przyczyną powstawania niedoborów zw. energetycznych oraz występowania substancji toksycznych dla struktur wewnątrzkomórkowych (mitochondria). Alkohol jest substancją silnie wpływającą na mechanizmy regulujące ciśnienie krwi.

Osoby przewlekle pijące alkohol mają mniejszą odporność na infekcje zarówno bakteryjne jak i wirusowe. Alkohol powoduje nieadekwatnie słabą reakcje produkowania granulocytów wielojądrzastych w wypadku infekcji, a na dodatek granulocyty te są mało ruchliwe i mało skuteczne w walce z infekcją. Także odporność komórkowo jest zmniejszona, czego pośrednim dowodem może być relatywnie częste występowanie u alkoholików gruźlicy i nowotworów o etiologii wirusowej.