Według uczonego Edwina Guthriera zmiany w zachowaniu, które następują jako rezultat zachowania, nazywamy uczeniem. Uczenie się to kilka koegzystujących procesów, jak zmiany w układzie nerwowym, procesy związane ze spostrzeganiem, modyfikacja zachowań na skutek aktywności organizmu, oraz wytwarzanie skojarzeń między zjawiskami, w bliskiej odległości czasowej. Stosuje się kilkanaście technik badania uczenia. Weźmiemy pod lupę, te najpopularniejsze:
- Techniki badania reakcji ślinowych – stosowane przez Pawłowa w badaniach nad odruchami warunkowymi. Bodźcem warunkowym było jedzenie, a bezwarunkowym światło lub dźwięk.
- Techniki badania reakcji naczyniowo ruchowych z użyciem pretyzmografu, tj. aparatu służącemu do badania zmian objętości kończyn związanych z badaniem dopływu krwi. Bodziec bezwarunkowy w tym przypadku to zimno lub gorąco, a bodziec warunkowy sygnały dźwiękowe bądź świetlne.
- Techniki badania reakcji oddechowych – z wykorzystaniem pneumografu, maszyny umieszczanej na klatce piersiowej pacjenta, który reaguje na zmiany w oddychaniu. Bodźcami bezwarunkowymi są tu impulsy bólu.
- Techniki badania oporu skóry (techniki skórno galwaniczne) – bada się u pacjenta wydzielany pot na skutek uczucia bólu, gdy skóra zmienia swą oporność.
- Reakcje źreniczne – przedmiotem warunkowym mogą być również zwężenia źrenic. Źrenica zmienia się na skutek uwarunkowania światła i dźwięku. Udokumentowano, że po około 400 skojarzeniach, źrenica zwęża się na dźwięk.
- Reakcje sercowo naczyniowe – rejestruje się tętno zmieniające się pod wpływem aktywności serca. Bodźce bezwarunkowe, to ucisk na gałki oczne, bodźce warunkowe stanowi dźwięk i światło.
- Techniki badania reakcji leukocytalnych – można przykładowo uwarunkować zmianę liczny białych ciałek, które wzrastają po spożyciu pokarmu.
- Techniki EKG – udowodniono, że można uwarunkować zapis EKG.
Małgorzata Litwin