Jeśli uważasz, że masz słabą pamięć, to prawdopodobnie tak jest. To nie jest tylko kwestia samoświadomości. Przekonanie o słabych zdolnościach pamięci, może doprowadzić do faktycznego jej osłabienia. Ludzie często myślą, że z góry skazani są na pamięć, jaką posiadają. Jest to nieprawda. Pamięć jest elastyczna, ćwiczona pozostaje na wyższym poziomie, niećwiczona pogarsza się. Każdy może poprawić swoje zdolności pamięciowe.
Jednak ludzie, którzy uparcie uważają, że mają „słabą pamięć”, nawet w wyniku ćwiczeń mogą nie zauważać rezultatów. To czysta psychologia naszego nastawienia. Wystarczy spojrzeć na osoby, które odwiedzają konkursy pamięciowe. To w większości pasjonaci, którzy zakochali się w prawie że magicznych sztuczkach pamięciowych i sami poprzez trening poprawili swoją pamięć na tyle, że mogą brać udział w międzynarodowych zawodach sprawności pamięci. Dobrym przykładem są też starci Chińczycy. Starość w Chinach jest czczona i nie bez powodu. Badacze zauważyli, że Chińczycy po 60-tym roku życia wcale nie mają złych wspomnień. Można jednak manipulować wynikami pamięciowymi. Przeprowadzono eksperyment, w którym zbadano uczestników i na podstawie tych badań, które w istocie nie były miarodajne, podano uczestnikom informacje na temat stanu, jakości ich pamięci. Jednej grupie przekazano, że posiadają słabe predyspozycje do skutecznego zapamiętywania i przechowywania wspomnień, drugiej natomiast optymistyczną wersję na temat ich nieprawdopodobnych zdolności pamięciowych. Następnie wszystkie te osoby napisały ten sam test pamięciowy. U osób, które poddano manipulacji i zasadzono w nich złe nastawienie na temat swoich zdolności pamięciowych wyniki były nawet o kilkadziesiąt procent gorsze, niż u osób z „wyjątkowymi” zdolnościami. Oczywiście osoby dobrano zupełnie przypadkowo – nikt nie sprawdzał wcześniej stanu i jakości ich aktualnej pamięci. Co ciekawe, zarówno w jednej jak i drugiej grupie dobre, wysokie wyniki otrzymały osoby, które deklarowały mimo badań, że mają wysokie zdolności pamięciowe. Wszystko więc zależeć może od naszego nastawienia.
Małgorzata Litwin